Orewoed

Inhoud

Blauw, blauw en nog eens blauw!

Mijn voorouders, de van Kregten stamboomtak, waren blaauwverwers. In Groningen verdienden zij de kost met het kleuren van stof en kleding. In die tijd gaven mensen hun kleding en tweede leven door het blauw te verven. Ik was er wel nieuwsgierig naar en wilde er natuurlijk meer van weten. Er is niet veel over het leven van de blaauwverwer zelf te vinden dus daar ga ik nog wel eens wat dieper induiken. Maar ik vond wel een oud boek uit 1788 waarin wordt geschreven over het procedé van het blauwverven. Hiervoor gebruikte men de Wede plant, een heel bijzonder plantje wat mij betreft. De Wede is familie van de mosterdplant en ziet er voor mij uit als een doodnormaal geel bloemetje, maar niets is minder waar.  Wanneer de kleding in het Wede bad werd gedompeld kleurde het geel of meer groen, daarna werd en oude pis overheen gegooid en dan werd het geel blauw. Het blauw kon van licht blauw naar echt wel diepe tinten kleuren. Het was een bruisende handel, maar gaandeweg werd de Wede ingeruild voor de Indigoplant die een betere kleurdichtheid had en daardoor een hogere opbrengst opleverde. De berei­ding van dat bad werd slechts door weinigen in de perfectie beheerst. De blauwververs stonden binnen de gilden dan ook in hoger aanzien dan de “roodzieders”. Omstreeks 1883 verdwijnt het beroep door de toepassing van een synthetisch procedé.

Grondstoffen

Sinds enige tijd is de interesse voor het gebruik van duurzame grondstoffen, ook ingegeven door de prijsverhoging van olie en de overproductie van de Europese landbouw geleid tot een hernieuwde belangstelling voor plantaardige kleurstoffen. Met steun van de Europese Unie wordt onderzoek gedaan naar wede (Isatus tinctoria, blauw), meekrap (Rubia tinctorum, rood) en wouw (Reseda luteola, geel). Ook dat maakt mij nieuwsgierig naar hoe deze grondstoffen die een eeuw niet zijn gebruikt ook rendabel kunnen worden toegepast in de huidige tijd.

Ault & Wilborg

Niet de Wede werd de hoofdkleur voor de identiteit van Orewoed, maar Reflex Bleu een vol blauw wat van origine uit de Indigoplant werd gehaald. De Reflex Blue is tijdloos en heeft een opmerkelijke helderheid. De kleur is op de markt gebracht door het Amerikaanse bedrijf Ault & Wilborg. Het bedrijf maakte super heldere kleuren door koolteer aan de inkt toe te voegen. De inkten werden gebruikt voor het lint van de typemachine en toegepast voor veel drukwerkprocessen. De kleuren van Ault & Wilborg werden gewonnen uit organische grondstoffen en kwamen uit 4 continenten. De kleurnamen vind ik wel heel stoer klinken: Charcoal Black, U.S. Red, Reflex Blue and Emerald Green.. Het bedrijf verdween met de opkomst van chemische kleuren.

Elisabeth